|
niedziela, 29 maja 2005 |
Badania mediewistyczne w środowisku uniwersyteckim Gdańska i Olsztyna
Wiesław Długokęcki
Badania nad średniowieczem w Instytucie Historii UG zapoczątkowane
zostały przez prof. dra hab. Jana Powierskiego (1940-1999), który
bezpośrednio lub pośrednio ukształtował obecny zespół mediewistyczny
oraz wpłynął na uprawianą w jego ramach tematykę. Obecnie są one
prowadzone w ramach Zakładu Historii Średniowiecza Polski i Nauk
Pomocniczych Historii (prof. dr hab. Błażej Śliwiński-kierownik, dr
Beata Możejko, dr Marek Smoliński, dr Sobiesław Szybkowski) i Zakładu
Historii Powszechnej Średniowiecza (dr hab. Wiesław Długokęcki, prof.
UG- kierownik, dr hab. Klemens Bruski, dr Dariusz Dekański).
Problematyka badawcza tego zespołu obejmuje zagadnienia zarówno z
historii Polski, jak też z pogranicza historii Polski i historii
powszechnej i samej historii powszechnej, w okresie od X do początków
XVI w. W ramach historii Polski podstawowe znaczenie mają badania nad
Pomorzem Gdańskim Sławieńsko-Słupskim i Kujawami, ze szczególnym
uwzględnieniem roli rycerstwa i stosunków politycznych oraz związków
Gdańska z Koroną. Styku historii Polski i powszechnej dotyczą badania
nad pograniczem mazowiecko-pruskim i stosunkami polsko litewskim od
końca XIV w.
Z historią powszechną związane są badania nad zakonami rycerskimi
(zakon krzyżacki, joannici) i państwem zakonu krzyżackiego w Prusach i
Inflantach. Przedmiotem badań są same instytucje zakonne, jak też
dzieje społeczno-gospodarcze Prus z uwzględnieniem osadnictwa,
rycerstwa, miast). Przedmiotem zainteresowania jest również żegluga w
kręgu hanzeatyckim, stosunki polityczne na pograniczu
pomorsko-niemieckim.
W ramach badań nad historią Kościoła zainteresowanie cieszy się
historia zakonu cystersów i dominikanów, zarówno w Polsce jak i Prusach
Krzyżackich
W zakresie nauk pomocniczych historii szczególnym zainteresowaniem
gdańskich mediewistów cieszy się genealogia, prozopografia, heraldyka,
sfragistyka i weksylologia. Znaczące osiągnięcia dotyczącą również
edytorstwa źródeł historycznych.
Wyniki badań środowiska gdańskich mediewistów prezentowane są
najszerzej w „Gdańskich studiach z dziejów średniowiecza”, pod red.
prof. Błażeja Śliwińskiego, t. 1-9, 1994-2003 oraz na łamach
ogólnopolskich i regionalnych czasopism naukowych.
Badania mediewistyczne w Instytucie Historii i Stosunków
Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
prowadzi Katedra Historii Średniowiecznej Polski i Nauk Pomocniczych
(prof. dr hab. Józej Śliwiński-kierownik, dr Anna Kołodziejczyk, dr
Krzysztof Łożyński, dr Marek Radoch). Od pewnego czasu szczególnym
zainteresowaniem tego zespołu cieszą się dzieje Grodzieńszczyzny i
Podlasia w późnym średniowieczu, z naciskiem na problemy kolonizacji
puszcz obu tych terytoriów i form eksploatacji gospodarczej. Z tą
problematyka związany jest zagadnienie politycznych stosunków
mazowiecko-krzyżacko-litewskich oraz - pośrednio- dzieje ziemi
lubawskiej. Istotną rolę odgrywają także badania nad zakonem cystersów
w Polsce i w państwie krzyżackim. Badania nad ostatnimi Piastami z
linii królewskiej (Kazimierz Wielki i Władysław Biały) prowadzi prof.
Józef Śliwiński.
Wyniki badań i publikacji źródłowych prezentowane są w wydawnictwach własnych Katedry, jak też w czasopismach naukowych.
Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku.
Zakładem Historii Średniowiecza PAP kieruje Jerzy Hauziński. Uprawiane specjalności:
Prof. dr hab. Jerzy Hauziński, średniowieczny islam; heterodoksja
muzulmanska; sufizm; historia polityczna Abbasydów; początki Turcji w
Azji Mniejszej; Seldżukidzi i Osmanowie;
uniwersalizm doktrynalny w islamie i na Zachodzie; Fryderyk II
Hohenstauf; przenikanie się trendów cywilizacyjnych na Bałkanach;
dzieje średniowiecznej Albanii.
Dr Marzena Głodek zajmowała się utopią Europy zjednoczonej Filipa de
Mézières; wydała tlumaczenie kroniki Joinville'a; bada miejsce republik
włoskich w handlu lewantyńskim.
Dr Agnieszka Teterycz-Puzio, wydała doktorat Geneza województwa
sandomierskiego (Słupsk 2002), obecnie bada stosunki
małopolsko-mazowieckie w XIII w.
Dr Jarosław Sochacki, zajmuje się historią powszechną, Niemcami w X-XI
w. Doktorat o stosunkach publicznoprawnych między Polską a Cesarstwem
rzymsko-niemieckim w okresie 963-1102 (Gdańsk 2003).
Mgr Bronisław Nowak, zainteresowany genealogią rodów rycerskich (kończy doktorat o rodzie Różyców).
(Informacje J. Hauzińskiego i B. Śliwińskiego) |
