|
niedziela, 29 maja 2005 |
Urszula Borkowska osu
Mediewistyka w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim
Środowisko badaczy średniowiecza w Uniwersytecie Katolickim w Lublinie
ukształtowało się w Sekcji Historii Wydziału Nauk Humanistycznych w
latach 50-tych ubiegłego wieku wokół prof. Jerzego Kłoczowskiego i śp.
prof. Zygmunta Sułowskiego. Pierwszy z nich, autor wielu książek oraz
artykułów publikowanych w Polsce i poza jej granicami ( m.in. Wspólnoty
chrześcijańskie, Kraków 1964; Dzieje chrześcijaństwa polskiego, t.1-2,
Paryż 1987-1991; Europa słowiańska w XIV-XV wieku, Warszawa 1984;
Młodsza Europa, Warszawa 1998), stworzył lubelska szkołę badań nad
strukturami i dziejami Kościoła, drugi – obok studiów nad dziejami
Polski, jej chrystianizacją we wczesnym średniowieczu, rozpoczął
szeroko pojęte studia nad naukami pomocniczymi historii. Obaj, wraz ze
śp. prof. Marzeną Polak oraz śp. prof. Ludomirem Bieńkowskim, byli
twórcami Instytutu Geografii Historycznej Kościoła w Polsce,
opracowującego atlas historyczny Kościoła. W środowisku tym powstała
m.in. praca zbiorowa poświęcona głównie strukturom Kościoła pt. Kościół
w Polsce, t.1 Średniowiecze (Kraków 1966), a następnie także zbiorowa
synteza Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 996-1979 (Lublin
1992), mająca swoje wersje włoską i francuską.
Prace kontynuowane są aktualnie w Instytucie Historii WNH w ramach
trzech katedr: Historii Średniowiecznej Polski, Historii Powszechnej
Wieków Średnich oraz Nauk Pomocniczych Historii.
Główne kierunki badań wieloletniego kierownika Katedry Historii
Średniowiecznej, prof. dr hab. Eugeniusza Wiśniewskiego, skupione
są wokół szeroko rozumianej historii społeczno-religijnej i
geografii historycznej Kościoła w Polsce (m.in. są to badania
nad strukturami parafialnymi, duchowieństwem oraz
szkolnictwem). Prof. dr hab. Aleksandra Witkowska, także
długoletni kierownik Katedry Historii Powszechnej Wieków Średnich,
zajmuje się dziejami ruchu pielgrzymkowego w Polsce na tle europejskim,
dziejami kultu Najśw. Maryi Panny oraz świętymi w ramach szeroko
zakrojonych studiów hagiograficznych, zwłaszcza źródłoznawstwa
hagiograficznego. Jej głównym zainteresowaniem jest ukazanie różnych
form kultury religijnej średniowiecza (m.in. Kulty pątnicze
średniowiecznego Krakowa, Lublin 1984; Titulus ecclesiae. Wezwania
współczesnych kościołów katedralnych w Polsce, Warszawa 1999; we
współpracy z J. Nastalską, Święty Wojciech. ÂŻycie i kult. Bibliografia
do roku 1999, Lublin 2002). Prof. dr hab. Urszula Borkowska,
kierująca Katedrą nauk pomocniczych średniowiecza, zajmuje się
religijnością elit w średniowieczu i wczesnym okresie nowożytnym,
dworami Jagiellonów oraz źródłoznawstwem, zwłaszcza średniowieczną
hagiografią i historiografią, szczególnie Janem Długoszem. (m.in.:
Treści ideowe w dziełach Jana Długosza. Kościół i świat poza Kościołem,
Lublin 1983; Królewskie modlitewniki, Lublin 1999). Do
szerokiego spektrum zainteresowań prof. dr hab. Czesława Deptuły
należą dzieje wczesnośredniowiecznego Kościoła w Polsce, kulty
religijne oraz dzieje mitów, idei i symboli (m.in. Galla Anonima mit
genezy Polski, Lublin 2000). Z młodszej generacji badaczy dr hab.
Leszek Wojciechowski zainteresowany jest tekstami legend związanych z
miejscami przechowywania relikwii (m.in. Drzewo przenajszlachetniejsze.
Problematyka drzewa krzyża w chrześcijaństwie zachodnim. Od legendy do
kontrowersji wyznaniowych i piśmiennictwa specjalistycznego, Lublin
2003). Jest także autorem pracy o fundacjach klasztorów paulińskich w
Polsce. Dr Zbigniew Piłat zajmuje się socjo-geografią i dziejami
zakonów, zwłaszcza zakonów rycerskich w skali całej Europy. Dr. Dariusz
Prucnal jest autorem monografii o szpitalu w Lublinie od jego
średniowiecznych początków. Dr Paweł Kras – jest uznanym nie tylko w
Polsce, ale także poza jej granicami, badaczem husytyzmu oraz działań
inkwizycji w Europie środkowej (m.in. Husyci w piętnastowiecznej
Polsce, Lublin 1998).
Nurt badań nad naukami pomocniczymi średniowiecza
reprezentują prof. dr Henryk Wąsowicz, znawca przede wszystkim
zagadnień związanych z chronologią, szczególnie różnych form kalendarzy
(m.in.: Kalendarz ksiąg liturgicznych Krakowa do połowy 16 wieku.
Studium chronologiczno-typologiczne, Lublin 1995) oraz dr hab.
Jan Ptak, autor pionierskiego w literaturze polskiej dzieła z
zakresu weksylologii: Chorągiew w komunikacji społecznej w Polsce
piastowskiej i jagiellońskiej (Lublin 2002). Historiografią oraz
dyplomatyka zajmuje się dr Wojciech Polak (m.in. Aprobata i spór. Zakon
krzyżacki jako instytucja kościelna w dziełach Jana Długosza, Lublin
1999).
Spośród historyków sztuki, związanych z Instytutem Historii Sztuki WNH
KUL, zagadnienia mediewistyczne poruszają w swoich pracach kierownik
Katedry Historii Sztuki Kościelnej, prof. dr hab. Ryszard Knapiński –
autor prac o iluminacjach romańskiej Biblii Płockiej, ikonografii
świętych polskich, także ikonografii apostolskiego Credo. Temu
ostatniemu zagadnieniu poświęcona była zorganizowana przez prof.
Knapińskiego sesja Symbol Apostolski w nauczaniu i sztuce
Kościoła (Materiały wydano w Lublinie w 1997). Sztuką średniowiecza
zajmuje się także kierownik katedry historii sztuki średniowiecznej
powszechnej, dr hab. Urszula Mazurczak. Interesują ją związki dzieła
sztuki z pojęciami religijnymi, które kształtowały wyobraźnię artysty,
artystyczne wyobrażenia czasu astronomicznego, historycznego i
sakralnego, motywy inspiracji biblijnej w średniowiecznych
wizerunkach ewangelistów Kierownik katedry sztuki średniowiecznej
polskiej, dr hab. Jadwiga Kuczyńska, zainteresowana jest rzeźbą w
polskim średniowieczu (romańskie i gotyckie kamienne misy chrzcielne),
a także rzemiosłem artystycznym późnego gotyku i wczesnych czasów
nowożytnych , zwłaszcza w aspekcie związków z ośrodkiem artystycznym w
Norymberdze. Związana z Katedrą Historii Sztuki Średniowiecznej
Powszechnej dr Jowita Patyra opracowała temat Apokalipsy w sztuce
średniowiecznej.
Mediewistyka ma także swoich przedstawicieli na dwóch jeszcze Wydziałach : Filozofii oraz Teologii.
Badania nad średniowieczną historią filozofii wiele zawdzięczają prof.
Stefanowi Swieżawskiemu. Uczeń E. Gilsona, wybitny znawca tomizmu i
średniowiecznego arystotelizmu, autor monumentalnej i oryginalnej
syntezy Dzieje filozofii europejskiej w XV wieku (t. 1-6,Warszawa
1974-1983), przygotował wielu wybitnych badaczy związanych dziś z
różnymi ośrodkami naukowymi. (m.in. prof. dr hab. Zofia Włodek, prof.
dr hab. Mieczysław Markowski, prof. dr hab. Ryszard Palacz, prof. dr
hab. Juliusz Romański) Stworzył szkołę skupioną na badaniach dziejów
filozofii w średniowieczu powszechnym oraz w Uniwersytecie Krakowskim
zwłaszcza w XV w. Szkołę tę w KUL reprezentował śp prof. dr hab. M.
Kurdziałek, podobnie jak Mistrz, znawca arystotelizmu tomistycznego.
Poza ten główny nurt badań szkoły lubelskiej wyszedł następca prof. M.
Kurdziałka na stanowisku kierownika Katedry Historii Filozofii
Starożytnej i Średniowiecznej, prof. dr hab. Iwo Zieliński, który
skoncentrował się na badaniu nurtu augustyńskiego w szkole
franciszkańskiej, szczególnie filozofii J. Dunsa Szkota. Interesują go
także czasy wcześniejsze niż złoty wiek scholastyki (wiek XIII) –
mianowicie filozofia św. Anzelma z Canterbury. Związana z tą samą
katedrą prof. dr hab. Agnieszka Kijowska, interesuje się
wczesnośredniowieczną recepcją i rozwojem myśli neoplatońskiej, przede
wszystkim w pismach J. Szkota Eriugeny. Z młodszych badaczy dr
Roman Majeran podejmuje badania nad myślą W. Ockhama, a dr Marcin
Podbielski – zgodnie z tradycją Katedry Historii Filozofii - nad
dziejami myśli Arystotelesa w okresie wieków średnich.
Katedrę Historii Filozofii Polskiej prowadzi przez wiele lat bp prof.
dr hab. Stanisław Wielgus, znawca średniowiecznych tekstów i komentarzy
biblijnych, wydawca „Acta Mediaevalia”, periodyku, który ukazując się
od 1973, liczy już 15 tomów. Ukazuje się w ramach Międzywydziałowego
Zakładu Historii Kultury Średniowiecznej. Na łamach „Acta Mediaevalia”
wydawane są traktaty filozoficzne i teologiczne z okresu
średniowiecza oraz komentarze do nich.
W ramach Wydziału Teologii działa Instytut Historii Kościoła –
dyrektorem jest prof. dr hab. Marek Zahajkiewicz, jednocześnie
kierownik Katedry Historii Kościoła w Średniowieczu. Jego
zainteresowania koncentrują się wokół zagadnień reformy Kościoła w
okresie średniowiecza, działalności duszpasterskiej i życia
liturgicznego (m.in. Tractatus sacerdotalis Mikołaja z Błonia na tle
przełomu wieku XIV i XV, Lublin 1979). Mediewistyka stanowiła jeden z
aspektów badań śp. prof. dr hab. Bolesława Stanisława Kumora (m.in.
praca poświecona Dziejom diecezji krakowskiej do roku 1795, t.1-3
Kraków 1998-2000). Prof. dr hab. Anzelm Weiss jest kierownikiem Katedry
Metodologii i Nauk Pomocniczych Historii Kościoła i autorem m.in.
dwóch monografii: Organizacja diecezji lubuskiej w średniowieczu
(Lublin 1977) oraz Biskupstwa bezpośrednio zależne od Stolicy
Apostolskiej w średniowiecznej Europie (Lublin 1992).
Średniowieczną i wczesno nowożytną problematykę poruszają w swoich
pracach także prof. dr hab. Henryk Damian Wojtyska (m.in. wydawca
Acta Nuntiaturae Poloniae (t. 1-3,9, Romae 1990-94) oraz prof. dr hab.
Jerzy Kopeć, zainteresowany dziejami liturgii, a także motywami
pasyjnymi religijności średniowiecznej (m.in. Męka Pańska w religijnej
kulturze polskiego średniowiecza. Studium nad pasyjnymi motywami i
tekstami liturgicznymi, Warszawa 1975 ).
Warto wspomnieć , że tradycyjnie z Wydziałem Teologii związany jest
Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych, wydający od 1958
periodyk „Archiwa, Bibliotek i Muzea Kościelne” (ukazało się 80 tomów),
w którym problematyka mediewistyczna zajmuje sporo miejsca.
Mediewiści wszystkich specjalności w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim
maja bardzo rozbudowane i trwające od wielu lat kontakty z różnymi
ośrodkami badawczymi poza Polską. Często zapraszani jako visiting
professors z wykładami na zagraniczne uniwersytety, współpracują z
wieloma czasopismami oraz przedsięwzięciami encyklopedycznymi.
Krzysztof Skupieński
Środowisko mediewistyczne w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Przegląd głównych postaci i kierunków badawczych
Mediewistyką w lubelskim Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej
zajmuje się około 25 badaczy. Środowisko to rozwijało się w ciągu
ostatniego półwiecza. Pełne przedstawienie składających się dziś nań
postaci oraz kompletne omówienie ich dorobku jest tutaj
oczywiście niemożliwe. Poniższy przegląd poprzestaje więc na wybranych,
najważniejszych i najnowszych osiągnięciach.
Większość badaczy uprawiających mediewistykę, to pracownicy INSTYTUTU
HISTORII, zgrupowani w kilku zakładach. ZAKŁAD HISTORII POLSKI
ŚREDNIOWIECZNEJ, pod kierunkiem prof. dra hab. Ryszarda Szczygła,
prowadzi badania nad dziejami społecznymi, gospodarczymi i politycznymi
Polski późnośredniowiecznej, w tym zwłaszcza nad problematyką
pogranicza polsko-ruskiego, a także nad miastami w monarchii
Jagiellonów. Rozwijane są tu również badania regionalistyczne.
Odnotować trzeba prace nad dziejami osadnictwa prof. dr hab. Anny
Sochackiej (Własność ziemska w województwie lubelskim w
średniowieczu Lublin, 1987; Początki parafii w Kocku na tle
osadnictwa i stosunków własnościowych w rejonie Tyśmienicy i dolnego
Wieprza w XII-XIII w., „Roczniki Humanistyczne” 2000, z. 2, spec.
s. 525-541), dra hab. Grzegorza Jawora (Ludność chłopska i społeczności
wiejskie w województwie lubelskim w późnym średniowieczu : schyłek XIV
- początek XVI wieku, Lublin 1991; Osady prawa wołoskiego i ich
mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, Lublin 2000), dra
Włodzimierza Czarneckiego (Rozwój sieci osadniczej ziemi chełmskiej w
latach 1451-1510 „Rocznik Chełmski” t. 5, 1999,s. 9-59; Dynamika
procesów osadniczych w ziemi chełmskiej do końca XVI w., „Rocznik
Chełmski”, t. 7, 2001, s. 47-93). Osobno trzeba wspomnieć cenny słownik
historyczno-geograficzny (Osady zaginione i o zmienionych nazwach
historycznego województwa lubelskiego, opr. S. Wojciechowski, A.
Sochacka, R. Szczygieł, Warszawa 1986).
Z nurtu badań nad dziejami miast wymienić należy prace R. Szczygła
(Dzieje Biłgoraja, Lublin 1985, współaut.; Problemi urbanizacji
centralnoj Jevropy w XII-XVI st., „Problemi Slovijanoznavstva”, t. 42,
1990 s. 16-24, współaut. ), a także edycje źródłowe (Księgi sądowe
miasta Wąwolnicy z lat 1476-1500, oprac. G. Jawor i A. Sochacka ; red.
R. Szczygieł, Lublin 1998).
Ważne też są tu studia nad elitami politycznym A. Sochackiej (Jan z
Czyżowa - namiestnik Władysława Warneńczyka : kariera rodziny Półkozów
w średniowieczu, Lublin, 1993) jak również udział pracowników Zakładu w
opracowaniu spisów urzędników Polski przedrozbiorowej (R. Szczygła –
bełskich i chełmskich; A. Sochackiej – podolskich).
ZAKŁADEM HISTORII ŚREDNIOWIECZA POWSZECHNEGO kieruje prof. dr hab.
Jacek Banaszkiewicz, którego zainteresowania badawcze koncentrują się
m.in. wokół tradycji fabularno-mitologicznych, rytuałów oraz miejsc i
ideologii władzy we wcześniejszym średniowieczu europejskim. Jego
osobisty dorobek omówiony jest w ramach uniwersyteckiego środowiska
mediewistów warszawskich.
Dr Andrzej Pleszczyński zajmuje się problematyką czeską (Przestrzeń i
polityka. Studium rezydencji władcy wcześniejszego średniowiecza.
Przykład czeskiego Wyszehradu, Lublin 2000 i to samo w tłumaczeniu
czeskim, Praha 2002; Vyšehrader Interpolation in der Chronik der Böhmen
des Cosmas von Prag, oder was uns ein Falsifikat erkennen lässt,
„Quaestiones medii aevi novae“, vol. 6, 2001, s. 297-318; Sobiesław I –
Rex Ninivitarum. Książę czeski w walce z ordynariuszem praskim
Meinhardem, biskupem Rzeszy, w: Monarcha w średniowieczu. Władza nad
ludźmi – władza nad terytorium. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi
Samsonowiczowi, red. J. Pysiak, Warszawa – Kraków 2002, s. 125-138), a
także Bolesławem Chrobrym (Początek rządów Bolesława Chrobrego, [w:]
Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi A.
Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Wrocław 2001, s.
217-232).
Dr Przemysław Tyszka prowadził studia nad przestrzenią średniowiecznej
stolicy Polski (Obraz przestrzeni miejskiej Krakowa XIV-XV wieku w
świadomości jego mieszkańców, Lublin 2001). Obecnie podejmuje
problematykę postrzegania ciała ludzkiego („Kupuję nową twarz”. Ciało
idealne, [w:] Metamorfozy ciała, D. Czaja, Warszawa 1999, 51 - 73.
ZAKŁAD NAUK POMOCNICZYCH HISTORII powstał i rozwinął się pod kierunkiem
prof. dra hab. Józefa Szymańskiego, autora uniwersyteckiego podręcznika
dyscyplin dających poznawać źródła historyczne (Nauki pomocnicze
historii, Warszawa 2004, wyd. VI). Wokół niego wykształciła się
„lubelska szkoła nauk pomocniczych historii”, wedle określenia ukutego
przez Aleksandra Gieysztora. Obecnie Zakładem kieruje prof. dr hab.
Barbara Trelińska.
Uprawiane są tu tak studia nad metodologicznymi podstawami tych
dyscyplin (J. Szymański, Sto lat przemian metodologicznych nauk
pomocniczych historii w Polsce, [w:] Tradycje i perspektywy nauk
pomocniczych historii w Polsce, pod red. M. Rokosza, Kraków 1995, s.
35-47), jak i rozwijane są badania nad poszczególnymi dziedzinami.
Ważny jest nurt badań nad dziejami pisma (J. Szymański, Pismo łacińskie
i jego rola w kulturze, Wrocław 1975) w tym zwłaszcza pionierskie na
skalę ogólnopolską prace edytorskie nad epigrafiką średniowieczną i
staropolską, które dały początek wielotomowemu wydawnictwu Corpus
Inscriptionum Poloniae (J. Szymański, Epigraphische Forschungen
in Polen und das Editionsprogramm des Corpus inscriptionum Poloniae,
„Historische Studien”, 19, 1982, s. 113-121; B. Trelińska, 20-lecie
„Corpus inscriptionum Poloniae”. Stan i potrzeby polskiej epigrafiki,
[w:] Kultura piśmienna średniowiecza i czasów nowożytnych. Problemy i
konteksty badawcze, red. P. Dymmel, B. Trelińska, Lublin 1998, s.
233-245). Zaowocowały też studiami B. Trelińskiej nad dziejami pisma
epigraficznego (Gotyckie pismo epigraficzne w Polsce, Lublin 1991). W
tymże nurcie mieszczą się również badania dr hab. Marii Judy (Pismo
drukowane w Polsce XV-XVIII w., Lublin 2001), kierującej Instytutem
Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej, który w ubiegłym roku
wyodrębnił się z Zakładu Nauk Pomocniczych.
W ostatnich latach nastąpił ogromny rozwój badań nad heraldyką. Mamy tu
efekty badań podstawowych, jak prace J. Szymańskiego (Herbarz
średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993) i B. Trelińskiej
(Album armorum nobilium Regni Poloniae XV-XVIII saec., Lublin 2001) Są
też studia dr Aleksandry Jaworskiej nad heraldyką państwową (Orzeł
Biały - herb państwa polskiego, Warszawa 2002) i dra Henryka Seroki nad
miejską (Herby miast małopolskich do końca XVIII w., Warszawa 2002).
Osobnym nurtem pozostają badania nad dziejami Kościoła w średniowieczu,
głównie J. Szymańskiego (Kanonikat świecki w Małopolsce od końca XI do
połowy XIII w. Lublin 1995), a także dr Ewy Zielińskiej (Kultura
intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku w latach
1469-1563, Lublin 2002), uwzględniające też edycje źródeł (Katalogi
biskupów krakowskich, wyd. J. Szymański. Monumenta Poloniae Historica,
ser. 2, t. X, fasc. 2, Warszawa 1974). Warto też wspomnieć
unikalną serię edycji źródeł do dziejów Wojnicza, gdzie nie brak
materiału średniowiecznego (J. Szymański, Słownik
historyczno-geograficzny Wojnicza do 1800 r. Wojnicz 1999).
Z innych kierunków badawczych należy wymienić studia nad dyplomatyką,
uprawiane przez B. Trelińską (Kancelaria i dokument książąt
cieszyńskich 1290-1573, Warszawa 1983), jak również przez badaczy od
1998 r. skupionych w ZAKŁADZIE ARCHIWISTYKI, który w 1998 wyodrębnił
się z Zakładu Nauk Pomocniczych. Kieruje nim prof. dr hab. Krzysztof
Skupieński. Rozwijane są tu badania nad dziejami średniowiecznego
dokumentu i kancelarii, a także nad początkami biurokratyzacji w
Polsce. Zajmują się nimi: K. Skupieński (Funkcje małopolskich
dokumentów w sprawach prywatnoprawnych do r. 1306, Lublin 1990;
Notariat publiczny w średniowiecznej Polsce, Lublin 2002, wyd. II; Les
notaires publics en Pologne au Moyen Âge. W: Estudios sobre el
notariado europeo (siglos XIV-XV). Pilar Ostos y M.a Luisa Pardo
(Edits.) Sevilla 1997 s. 74-91; Les chancelleries urbaines et L’Église
dans la Pologne médiévale. W: La diplomatique urbaine en Europe au
moyen âge. Actes du congrès de la Commission interniationale de
Diplomatique, Gand, 25-29 août 1998 publiés par W. Prevenier et Th. de
Hemptinne. Louvain/Apeldoom 2000 — Studies in Urban Social, Economie
and Political History of the Medieval and Early Modern Low Countries,
Nr 9 — s. 453-464) i dr Janusz Łosowski (Kancelarie miast szlacheckich
województwa lubelskiego od XV do XVIII w., Lublin 1997; Kancelaria
grodzka chełmska w XV w. [w:] Drogą historii. Studia ofiarowane
profesorowi Józefowi Szymańskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin.
Pod red. P. Dymmela, K. Skupieńskiego i B. Trelińskiej. Lublin 2001 s.
271-285).
W Zakładzie Archiwistyki kontynuowane są też, zapoczątkowane w
Zakładzie Nauk Pomocniczych, prace dra Piotra Dymmela nad krytyką
tekstów dziejopisarskich oraz edytorstwem źródeł historycznych
(Bibliografia edytorstwa źródeł historycznych w Polsce. Historia –
krytyka tekstu – metodyka i technika wydawnicza, Lublin 2001; Tradycja
rękopiśmienna „Roczników” Jana Długosza. Studium analityczne ksiąg
X-XII. Warszawa 1992; Kiedy powstał tzw. Herbarz arsenalski? Uwagi
kodykologiczne. [w:] Heraldyka i okolice. Warszawa 2002)
Mediewiści pracują także w INSTYTUCIE ARCHELOGII. W ZAKŁADZIE
ARCHEOLOGII WCZESNOŚREDNIOWIECZNEJ prof. dr hab. Stanisława
Hoczyk-Siwkowa zajmuje się osadnictwem wczesnośredniowiecznym
(Małopolska północno-wschodnia w VI-X w., Lublin 1999; Przeprawa
zawichojska w świetle badań nad osadnictwem plemiennym w Małopolsce,
„Archeologia Polski Środkowowschodniej”, t. 1, 1996, s. 169-173).
Badania osadnicze prowadzone też są w ZAKŁADZIE NAUK WSPIERAJACYCH
ARCHEOLOGIĂŠ przez dra hab. Andrzeja Rozwałkę (Sieć osadnicza w
archidiakonacie lubelskim w średniowieczu : studium
archeologiczno-historyczne, Lublin 1999; Lubelskie wzgórze
staromiejskie w procesie formowania średniowiecznego miasta, Lublin
1997; Wkład Katedry Archeologii UMCS w badania okresu średniowiecza,
nowożytności i czasów najnowszych na obszarze Polski Środkowowschodniej
: zestawienia tabelaryczne i uzupełnienia bibliograficzne, „Archeologia
Polski Środkowowschodniej”, t. 2, 1997, s. 301-317). Tutaj też studia
nad numizmatyką średniowieczną rozwija dr hab. Borys Paszkiewicz
(Pieniądz górnośląski w średniowieczu, Lublin 2000; Zagadka denara
króla Polski z końca XIII w. „Wiadomości Numizmatyczne”, 2001, z. 1, s.
23-44; Denar Władysława Łokietka z tarczą, ibid. 2002, z. 1, s. 67-73).
Odnotować też należy prace nad średniowieczną toponomastyką
przeprowadzone w INSTYTUCIE FILOLOGII POLSKIEJ przez prof. dra hab.
Czesława Kosyla (Nazwy miejscowe dawnego województwa lubelskiego,
Wrocław 1978), jak również badania nad średniowieczną literaturą
francuską rozwijane przez prof. dra hab. Macieja Abramowicza z
INSTYTUTU GERMANISTYKI (Réécrire au moyen âge: mises en prose des
romans en Bourgogne au XV-e siècle, Lublin 1996).
Wreszcie wymienić trzeba studia nad dziejami praw średniowiecznych w
Europie, zwłaszcza w Niemczech prof. dra hab. Mariana Klementowicza z
KATEDRY HISTORII PAŃSTWA I PRAWA na Wydziale Prawa (Studia nad
kształtowaniem się gwarancji ochrony osobistej w państwie niemieckim
X-XIV wiek Lublin 1994 r. ; Änderungsversuche des gerichtlichen
Verfahrens im deutschen Landfriedensrecht bis zum 14. Jahrhundert
„Czasopismo Prawno-Historyczne”, 2002, z. 1, s. 143-169; Zur Ausbildung
des Verfahrens gegen die "schädlichen Leute" <nocivi terrae> im
mittelalterlichen deutschen Recht „Annales UMCS” Sect. G, vol. 48,
2001, s. 29-49).
Środowisko mediewistów UMCS będzie gospodarzem II Kongresu Mediewistów
Polskich, który odbędzie się w Lublinie 19-21 września 2005 r. |
|
