Biogram francuski w formacie rtf tutaj, format htm zob. tutaj.
BIBLIOGRAFIA (1980–2006) – zob. osobny plik w formacie rtf tutaj.
Marek Derwich, ur. 3 lipca 1956 r. w Legnicy, profesor zwyczajny w zakresie historii średniowiecza powszechnego i polskiego. Kierownik Pracowni Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Zakonnych w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kariera naukowa:
– 1975–1979 studia w Instytucie Historycznym Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, na kierunku historia nauczycielska, ukończone z wyróżnieniem, praca magisterska Testament Bolesława Krzywoustego w polskiej historiografii średniowiecznej (wydana drukiem w 1980 r.), napisana na seminarium prof. Wacława Korty;
– od 1979 zatrudniony w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, od 2005 jako profesor zwyczajny;
– 1989 rozprawa doktorska Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu (promotor: prof. Wacław Korta, recenzenci: prof. Gerard Labuda i prof. Eugeniusz Wiśniowski, wydana drukiem w 1992 r.), nagroda Ministra Edukacji Narodowej;
– od 1994 kierownik Pracowni Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych;
– 1998 stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii średniowiecznej powszechnej i Polski na podstawie rozprawy Średniowieczny monastycyzm benedyktyński w Europie i Polsce. Wybrane problemy, Wrocław 1998 (recenzenci: prof. Kazimierz Bobowski, prof. Gerard Labuda, prof. Henryk Samsonowicz);
– 2001 tytuł naukowy profesora;
– 2005 profesura zwyczajna.
Zainteresowania naukowe: – dzieje średniowiecza, szczególnie kultury, historiografii, Kościoła, zakonów;
– dzieje zakonów, miejsce i rola życia zakonnego w społeczeństwie średniowiecznym i nowożytnym;
– dzieje Kościoła w Europie Środkowej.
Promotor prac doktorskich:
– Przemysław Wiszewski, Dzieje opactwa benedyktynek w Legnicy (1348–1810), przewód otwarty 1999 r., praca obroniona w 2000 r.
– Robert Heś, Dzieje joannitów na Śląsku w średniowieczu, przewód otwarty w 200 r., praca obroniona w 2004 r. .– Łukasz Kąś, Dzieje prepozytury benedyktyńskiej w Jeżowie, przewód otwarty w 2004 r. – Wojciech Kucharski, Kult bł. Czesława w kulturze religijnej Śląska i Polski, przewód otwarty w 2005 r., praca obroniona w 2009 r. – Dariusz Misiejuk, Dzieje opactwa premonstratensów św. Wincentego na Ołbinie we Wrocławiu do roku 1529, przewód otwarty w 2005 r., zamknięty w 2008 r – Anna Galar, Opactwa na ziemiach polskich w europejskiej wspólnocie cysterskiej
- kontakty z Kapitułą Generalną w Cîteaux, przewód otwarty w 2006 r.
– Katarzyna Bock, Patronat Kazimierza Jagiellończyka nad niższymi beneficjami kościelnymi w Koronie, przewód otwarty w 2007 r.
– Marek Kopiec, Ród Pobogów w wiekach średnich, przewód otwarty w 2007 r. – Bartłomiej Stawiarski, ÂŻydzi w średniowiecznym Wrocławiu, przewód otwarty w 2009 r.
– Grzegorz Wierzchowski, Klasztor dominikanów w Sieradzu (połowa XIII w. - 1864 r.), przewód otwarty w 2009 r.
Programy naukowe: – 1994–1997 kierownik programu badawczego Dzieje monastycyzmu benedyktyńskiego na ziemiach polskich. Grupa tyniecka i Śląsk (grant KBN nr 1 P108 067 07); – od 1996 członek komitetu naukowego międzynarodowego programu badawczego Influence de l’orthodoxie et du christianisme occidental sur les sociétés. Approche comparative, pod egidą Maison des Sciences de l’Homme, École des Hautes Études, Rosyjskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Moskiewskiego, Uniwersytetu Paryż I Sorbona – Panteon, Instytutu Historii Europy w Monachium, Uniwersytetu Alberta w Edmonton, Kanada oraz LARHCORu;
– 1997–2003 członek Steering Committee międzynarodowego programu badawczego Cultural exchanges in Europe from the end of the fourteenth century to the end of the seventeenth century, przy European Science Foundation;
– 1998–2001 członek Rady Programowej Programu Resortowego “1000-lecie Zjazdu Gnieźnieńskiego” przy Głównym Konserwatorze Zabytków;
– 1999–2001 uczestnik programu badawczego Roczniki śląskie. Wydanie krytyczne realizowanego w Instytucie Historycznym UWr. pod kierunkiem dr Wojciecha Mrozowicza (grant KBN nr 1 H01G 031 16);
– 2002–2003 kierownik grantu promotorskiego Dzieje joannitów na Śląsku (grant KBN nr 2 H01G 027 23)
– 2004-2008 kierownik programu badawczego Kościół w Monarchii Pierwszych Piastów na tle porównawczym: początki, funkcje, organizacja (grant KBN nr 1 H01G 034 26);
– 2005-2008 uczestnik programu badawczego Kultura religijna na ziemiach polskich w średniowieczu realizowanego w Instytucie Historii PAN pod kierunkiem prof. Haliny Manikowskiej (grant KBN nr 1 H01G 075 28);
– 2006–2008 kierownik grantu promotorskiego Kult bł. Czesława w kulturze religijnej Śląska i Polski (grant KBN nr N108 026 31/1921);
– 2006–2007 kierownik grantu promotorskiego Dzieje opactwa premonstratensów św. Wincentego na Ołbinie we Wrocławiu do roku 1529, (grant KBN nr N108 025 32/0885); – od 2007 uczestnik programu badawczego Procesy twórcze formowania się społeczeństwa polskiego w wiekach średnich realizowanego w PTH pod kierunkiem prof. Tomasza Jurka (grant KBN nr N N 108 105134); – od 2007 kierownik grantu promotorskiego Opactwa na ziemiach polskich w europejskiej wspólnocie cysterskiej - kontakty z kapitułą generalną w Cîteaux (grant KBN nr N N108 0361 33); – od 2008 kierownik grantu promotorskiego ÂŻydzi w średniowiecznym Wrocławiu (grant KBN nr N N108 034735); – od 2009 kierownik grantu promotorskiego Patronat Kazimierza Jagiellończyka nad niższymi beneficjami kościelnymi w Koronie (grant KBN nr N N108 196236).
Aktywność międzynarodowa:
– wykłady gościnne: Katholieke Universiteit Leuven; Université Paris I Sorbonne – Panthéon; École des Hautes Études en Sciences Sociales (Paryż); École Pratique des Hautes Études (Paryż); Maison des Sciences de l’Homme (Paryż); Centro per gli Studi Storici Italo-Germanici w Trydencie;
– stypendia naukowe, m.in.: Commission pour Coopération dans les Sciences et Technologie avec Centrale et Orientale Communauté Economique Européenne; Fundacji Lanckorońskich; Max-Planck-Institut für Geschichte w Getyndze; Rządu Francuskiego;
– stała współpraca z redakcjami czasopism: “Bulletin d’histoire bénédictine”, “Mediaevistik”, “Revue d’histoire ecclésiastique”.
Członkostwo w towarzystwach i komisjach naukowych:
polskich: – Komisja Historii Porównawczej Kościołów Komitetu Historycznego PAN, oddziału Commission Internationale d’Histoire Ecclésiastique Comparée (CIHEC); – Komisja Historii Architektury Sakralnej Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS– Polskie Towarzystwo Historyczne;
– Stały Komitet Mediewistów Polskich;
– Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii, Oddział PTH (prezes);
– Wrocławskie Towarzystwo Naukowe;
zagranicznych:
– Centre Européen de Recherches sur les Congrégations et Ordres Religieux (CERCOR);
– Centre d’Archéologie et d’Histoire Médiévales des Etablissements Religieux (CAHMER);
– Forschungsstelle für Vergleichende Ordensgeschichte (FOVOG);
– Società Internazionale di Studi Francescani.
Działalność redakcyjna:
– autor koncepcji i redaktor sześciotomowej syntezy dziejów Polski: Polska. Dzieje cywilizacji i narodu;
– założyciel i redaktor serii wydawniczej Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR (Series: Colloquia, Collectanea, Libelli);
– redaktor i współredaktor ponad dwudziestu publikacji naukowych i popularnonaukowych; – członek redakcji czasopism: “Almanach Historyczny”, “Questiones Medii Aevi Novae”, "Pecia", “Privilegio y Desigualdad. Revista de Historia moderna”, “Reti Medievali”; – członek redakcji wydawnictw periodycznych: "Ars educandi. Monografie"; "Ars educandi. Źródła" (wydaje Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda w Mysłowicach); “Studia Humanistyczne Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu”.
Konferencje naukowe, organizacja i udział:
– czynny udział w ponad 120 konferencjach naukowych, w tym 39 zagranicznych;
– organizacja lub współorganizacja17 konferencji naukowych, w tym 5 prowadzonych w językach kongresowych (m.in. jak La vie quotidienne des moines et chanoines réguliers en Europe au Moyen Âge et Temps modernes, Wrocław–Książ 1994, Fonctions sociales et politiques du culte des saints dans les sociétés de rite grec et latin au Moyen Âge et au début de l’époque moderne. Approche comparative (Wrocław–Karpacz 1997, Die “Böhmische devotio moderna” im Kontekst. Neue Wege der Frömmigkeit in Mittel- und Osteuropa mitte 14. - anfang 15. Jahrhundert, Getynga 2000). Organizator, razem z prof. Anną Pobóg-Lenartowicz, cyklu międzynarodowych konferencji nt. Klasztor w... – dotychczas odbyły się cztery: Klasztor w kulturze średniowiecznej Polski (1994), Klasztor w społeczeństwie średniowiecznym i nowożytnym (1996), Klasztor w mieście średniowiecznym i nowożytnym (1999), Klasztor w państwie średniowiecznym i nowożytnym (2002), Klasztor w Kościele średniowiecznym i nowożytnym (2006).
Publikacje i odczyty:Ponad 700 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym 6 książek oraz ponad 30 odczytów i wykładów w Polsce, a także w Belgii, Czechach, Francji, Niemczech i Włoszech.
Prof. dr hab. Marek Derwich
BIBLIOGRAFIA (1980–2008)
Książki
Książki pod redakcją wydane w językach kongresowych
Książki pod redakcją
Prace w językach kongresowych
Rozprawy i artykuły
Biogramy oraz hasła encyklopedyczne i słownikowe
Stan i potrzeby badań
Bibliografie
Programy badań
Recenzje (wybór)
Głosy w dyskusji:
Prace (wybór):
Rozprawy i artykuły
Biogramy oraz hasła encyklopedyczne i słownikowe
Wstępy: zarysy syntetyczne dziejów Polski
Postulaty i programy badań
Przeglądy i podsumowania badań
Bibliografie i wykazy
Polemiki i recenzje polemiczne
Recenzje
Głosy w dyskusji
Książki:
* (z M. Cetwińskim) Herby legendy, dawne mity, Wrocław, KAW, 1987, ss. 320; wyd. 2: Wrocław 1989.
* Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, Warszawa–Wrocław, PWN, 1992, ss. 672, résumé (doktorat).
* Monastycyzm benedyktyński w średniowiecznej Europie i Polsce. Wybrane problemy (Acta Universitatis Wratislaviensis 2019, Historia CXXXV, Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series III, Libelli 1), Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1998, ss. 410, résumé (habilitacja).
* Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r. (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series III, Libelli 2), Wrocław, LARHCOR, Silesia s.c., 2002, ss. 278. http://centri.univr.it/RM/biblioteca/SCAFFALE/volumi.htm#Marek%20Derwich
* Klasztory i mnisi (A to Polska właśnie), Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie, 2004, ss. 278.
* W kręgu łysogórskiego opactwa benedyktynów. Studia (Łysogórskie opactwo benedyktynów. Źródła - monografie - materiały - studia), Kielce, Dom Środowisk Twórczych w Kielcach, 2006, ss. 200
Książki pod redakcją wydane w językach kongresowych:
* La vie quotidienne des moines et chanoines réguliers au Moyen Âge et Temps modernes. Actes du Premier Colloque International du L.A.R.H.C.O.R., Wrocław–Książ, 30 novembre–4 décembre 1994), sous la dir. de M. Derwich (Travaux du L.A.R.H.C.O.R., Colloquia 1 = Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 1), Wrocław, Institut d’Histoire de l’Université de Wrocław, 1995, t. 1–2, ss. 816
* Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów = La mort en Europe médiévale et moderne. Études, red. M. Derwich (Acta Universitatis Wratislaviensis 1863, Historia CXXIX, Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 1), Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997, ss. 196.
* Fonctions sociales et politiques du culte des saints dans les sociétés de rite grec et latin au Moyen Âge et à l’époque moderne. Approche comparative, sous la dir. de M. Derwich, M. Dmitriev (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 3), Wrocław, LARHCOR, Silesia s. c., 1999, ss. 486.
* Religieux, saints et dévotions. France et Pologne, XIIIe–XVIIIe siècles, sous la dir. de M. Derwich, B. Dompnier, in “Siècles”, XVI (2002), ss. 116.
* Être catholique – être protestant – être orthodoxe. Confessions et identités culturelles en Europe médiévale et moderne, sous la dir. de M. Derwich, M. Dmitriev (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 2), Wrocław, LARHCOR, Silesia s. c., 2003, ss. 371.
* Die “neue Frömmigkeit” in Europa im Spätmittelalter, hg. v. M. Derwich, M. Staub (Veröffentlichungen Max-Planck-Institut für Geschichte 205), Göttingen, Vandenhoeck & Ruprecht, 2004, ss. 351.
Książki pod redakcją:
* Z. Kurnatowska, G. Labuda, J. Strzelczyk, Monarchia pierwszych Piastów, red. M. Derwich (Polska, jej historia i kultura 3), Warszawa, Spotkania, 1994, ss. 130.
* Klasztor w kulturze średniowiecznej Polski, red. A. Pobóg-Lenartowicz, M. Derwich (Sympozja 9), Opole, Wydawnictwo Św. Krzyża, 1995, ss. 550, résumé, Summary, Zusammenfassung.
* Klasztor w społeczeństwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 2), Opole–Wrocław, LARHCOR, Silesia s.c., 1996, ss. 558
* Klasztor w mieście średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 4) Wrocław–Opole, LARHCOR, Silesia s.c., 2000, ss. 652, résumé, Summary, Zusammenfassung.
* Memoriae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci Prof. Wacława Korty (1919–1999), red. M. Derwich, W. Mrozowicz, R. ÂŻerelik, Wrocław, Silesia s.c., 2001, ss. 296, Zusammenfasung. * Polska. Dzieje cywilizacji i narodu, Warszawa–Wrocław, Bertelsmann Media, Wydawnictwo Dolnośląskie, 2002–2004, t. 1–6: U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, 2002, ss. 248; Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich, 2003, ss. 264; Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich, 2003, ss. 262; Rzeczpospolita szlachecka. 1586–1795, red. M. Derwich, 2003, ss. 264; Pod zaborami. 1795–1914, red. M. Derwich, 2003, ss. 244; Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich, 2004, ss. 247.
* Wacław Korta, Historia Śląska do 1763 roku , wydanie, wstęp i bibliografia M. Derwich, Warszawa, DiG, 2003, ss. 296.
* C. H. Lawrence, Monastycyzm średniowieczny, przekład J. Tyczyńska, red. naukowa M. Derwich, Warszawa, PIW, 2005, ss. 320.
* Klasztor w państwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 5), Wrocław–Opole–Warszawa, LARHCOR, DiG, 2005, ss. 582. * Błogosławiony Czesław. Patron Wrocławia, t. 1, Średniowiecze i czasy nowożytne, red. M. Derwich (Opera ad historiam monasticam spectantia, Series I: Colloquia 6), Wrocław-Warszawa 2006, ss.158, 32 il.
* Z dziejów opactwa świętokrzyskiego. Materiały z konferencji naukowej, Kielce, 1 czerwca 2006 r., red. M. Derwich, K. Bracha (Łysogórskie opactwo benedyktynów. Źródła - monografie - materiały - studia 2), Kielce, DŚT, 2007, ss. 197
Prace w językach kongresowych:
Rozprawy i artykuły:
* L’Abbaye de Sainte-Croix sur le mont Łysiec au XVe siècle. Le problème des activités des bénédictins en Pologne du bas Moyen Âge, “Studi Medievali”, ser. III, XXXII/2 (1991), s. 789–805.
* Le baiser de paix utilisé lors du couronnement des rois de Pologne et déposé au Trésor de Notre-Dame de Paris. Considérations sur l’importance des croix et des reliques pour le couronnement des rois de Pologne, “Cahiers de civilisation médiévale”, XXXVIII/4 (1995), s. 337–344.
* Réforme et la vie quotidienne dans les abbayes bénédictines en Pologne au XVe siècle, [w:] La vie quotidienne des moines et chanoines réguliers au Moyen Âge et Temps modernes. Actes du Premier Colloque International du L.A.R.H.C.O.R., Wrocław–Książ, 30 novembre–4 décembre 1994, sous la dir. de M. Derwich (Travaux du L.A.R.H.C.O.R., Colloquia 1= Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 1), Wrocław 1995, s. 275–286
* Sachsen und Polen im 12. Jahrhundert, [w:] Heinrich der Löwe. Herschaft und Repräsentation der Welfen 1125–1235 (Katalog zur Ausstellung Braunschweig Herzog Anton Ulrich-Museum), Bd. 2, hg. v. J. Luckhardt, F. Niehoff, München 1995, s. 135–143.
* Les bénédictins et la christianisation des campagnes en Pologne, [w:] La christianisation des campagnes (Actes du colloque du C.I.H.E.C., 25–27 août 1994), sous la dir. de J.-P. Massaut, M.-É. Henneau (Institut Historique Belge de Rome Bibliothèque 38), Bruxelles–Rome 1996, t. 1, s. 103–116.
* Les fondations et implantations de monastères bénédictins en Pologne jusqu’au début du XVIe siècle, [w:] Moines et monastères dans les sociétés de rite grec et latin, sous la dir. de J.-L. Lemaître, M. Dmitriev, P. Gonneau (École Pratique des Hautes Études, IVe Section, Sciences historiques et philologiques, V, Hautes études médiévales et modernes 76), Genève 1996, s. 49–69. * Les moines dans les villes polonaises au Moyen Âge, [w:] Les moines dans la ville (Actes du colloque de Lille, 31 mars et 1er avril 1995) (Histoire Médiévale et Archéologie VII), Paris 1996, s. 77–86.
* Zur Translation der Hl. Kreuz-Reliquie auf den Berg Łysiec. Genese, Fortentwicklung und Pragmatik einer spätmitellalterlichen Klosterlegende, [w:] “De ordine vitae” . Zu Normvorstellungen, Organisationsformen und Schriftgebrauch im mittelalterlichen Ordenswesen, hg. v. G. Melville (Vita regularis. Ordnungen und Deutungen religiosen Lebens im Mittelalter 1), Münster–Hamburg–London 1996, s. 380–402.
* (z J.-L. Lemaître) Pour un répertoire des obituaires polonais, [w:] Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów = La mort en Europe médiévale et moderne. Études, red. M. Derwich (Acta Universitatis Wratislaviensis 1863, Historia CXXIX, Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 1), Wrocław 1997, s. 29–43.
* Les recherches sur la mort – Pologne, [w:] Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów = La mort en Europe médiévale et moderne. Études, red. M. Derwich (Acta Universitatis Wratislaviensis 1863, Historia CXXIX, Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 1), Wrocław 1997, s. 21–27.
* Gab es eine Benediktinerkrise in Polen in der zweiten Hälfte des 12. Jahrhundert?, [w:] Vita religiosa im Mittelalter. Festschrift für Kaspar Elm zum 70. Geburtstag, hg. v. F. J. Felten, N. Jaspert (Berliner Historische Studien 31, Ordenstudien XIII), Berlin 1999, s. 123–138.
* Les deux fondations de l’abbaye à Lubiń dans le cadre de l’implantation du monachisme bénédictin en Pologne jusqu’à la fin du XIIe siècle, “Le Moyen Âge”, CVIII/1 (2000), s. 9–24.* Die ersten Klöster auf dem polnischen Gebiet, [w:] Europas Mitte um 1000. Europe’s Centre around AD 1000. Europa Kozepe 1000 Korul. Europa Środkowa około 1000. Stred Evropy okolo 1000. Beiträge zur Geschichte, Kunst und Archäologie, hg. v. A. Wieczorek, H.-M. Hinz, Bd. 1, Stuttgart 2000, s. 515–518.
* Der kleinpolnische Niederadel in seinen privaten Beziehungen zum Benediktinerkonvent Łysa Góra im 15. Jahrhundert, [w:] Adelige Welt und familiäre Beziehung. Aspekte der “privaten Welt” des Adels in böhmischen, polnischen und deutschen Beispielen vom 14. bis zum 16. Jahrhundert, hg. v. H.-D. Heimann, Potsdam 2000, s. 73–85.
* Die polnischen Benediktiner im mittelalterlichen Europa: Kontakte zu Abteien im Reich, [w:] Die Abtei Sankt Gallen und Polen, hg. v. W. Vogler, J. Wyrozumski, Krakau 2001, s. 27–52.
* La participation des abbés au cérémonie du couronnement des rois de Pologne, [w:] Religious Ceremonials and Images (Proceedings of the conference “Religious Ceremonial and Images” held at the University of Coimbra in May 2001), Ed. by J. P. Paiva, Coimbra 2002, s. 221–239.* (z B. Dompnier) Les religieux, les saints et les dévotions. Entre pastorale et identité des ordres, “Siècles”, XVI (2002), s. 3–10.
* (z M. Dmitriev, N. Lemaître) Avant-propos, [w:] Être catholique – être protestant – être orthodoxe. Confessions et identités culturelles en Europe médievale et moderne, sous la dir. de M. Derwich, M. Dmitriev (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 2), Wrocław 2003, s. 9–11.
* Jean Capistran et les Juifs: exemple de Silésie, [w:] Les Chrétiens et les Juifs dans les sociétés de rite grec et latin: approche compartive (Actes du colloque organisé les 14–15 juin 1999 à la Maison des Sciences de l’Homme – Paris), sous la dir. de M. Dmitriev, D. Tollet, É. Teito, Paris 2003, s. 59–75.
* Les moines et la société au bas Moyen Âge: l’exemple des bénédictins de l’abbaye de Sainte-Croix de Łysa Góra, [w:] Être catholique – être protestant – être orthodoxe. Confessions et identités culturelles en Europe médiévale et moderne, sous la dir. de M. Derwich, M. Dmitriev (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 2), Wrocław 2003, s. 175–192. * Der Prämonstratenserorden im mittelalterlichen Polen. Seine Rolle in Kirche und Gesellschaft, [w:] Studien zum Prämonstratenserorden, hg. v. I. Crusius, H. Flachenecker (Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte 185, Studien zur Germania Sacra 25), Göttingen 2003, s. 311–347.
* Schlesische und polnische Klosterkultur, [w:] Das Reich und Polen, unter Mitwirkung v. A. Patschovsky hg. v. T. Wünsch (Vorträge und Forschungen 59), Sigmaringen 2003, s. 339–356.
* Les ordres religieux en Pologne et le développement de la “nouvelle piété” en Pologne, [w:] Die “neue Frömmigkeit” in Europa im Spätmittelalter, hg. v. M. Derwich, M. Staub (Veröffentlichungen Max-Planck-Institut für Geschichte 205), Göttingen 2004, s. 175–190.
* Die Beziehungen zwischen dem östlichen und westlichen Mönchtum im 11. Jahrhundert, [w:] Der heilige Prokop, Böhmen und Mitteleuropa, hg. v. P. Sommer (Colloquia mediaevalia Pragensia IV), Praha 2005, s. 185–197.
* Die Rolle der niedersächsischen Geistlichkeit in der Christianisierung Polens und der Entwicklung der polnischen Kirchenverfassung, mit besonderer Berücksichtigung Niederschlesiens, [w:] Niedersachsen – Niedeschlesien. Der Weg beider in die Geschichte, hg. v. W. Mrozowicz, L. Zygner, Göttingen–Wrocław 2005, s. 37–46.
* Foyers et diffusion de l’Observance en Pologne et Lithuanie dans la seconde moitié du XVe siècle, [w:] Identités franciscaines à l’Âge des Réformes, sous la dir. de F. Mayer, L. Viallet, Clermont-Ferrand 2005, s. 275–283.
* In der Polemik mit Hof Ludwigs d’Anjou. Die historiographische Tätigkeit Johanns von Czarnków, [w:] Die Hofgeschichsschreibung in Mittelalterlichen Europas, hg. v. R. Schiffer, J. Wenta (Subsidia Historiographica III), Toruń 2006, s. 161–170
* Synoden und Ordensreform im spätmittelalterlichen Polen, [w:] Partikularsynoden im Spätmittelalter. Deutschland, Polen und Tschechien im Vergleich, hg. v. N. Kruppa, L. Zygner (Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte 219, Studien zur Germania Sacra 28), Göttingen 2006, s. 199–214.
* Vztahy mezi východním a západním mnišstvím v 11. století, [w:] Svatý Prokop, Ă?echy a støední Evropa, ed. P. Sommer, Praha 2006, s. 64-76.
Biogramy oraz hasła encyklopedyczne i słownikowe:
* Silésie, [w:] Dictionnaire encyclopédique du Moyen Âge, sous la dir. d’A. Vauchez, Cambridge–Paris–Rome 1997, t. 2, s. 1439–1440; i tłumaczenia: Silesia, [w:] Dizionario enciclopedico del medioevo, direzione di A. Vauchez, editioni italiana a cura di C. Leonardi, t. 3, Parigi–Roma–Cambridge 1998, s. 1814–1815; Silesia, [w:] Encyclopedia of the Middle Ages, Edited by A. Vauchez, Translated by A. Walford, Cambridge 1999.
* Wrocław (Breslau), [w:] Dictionnaire encyclopédique du Moyen Âge, sous la dir. d’A. Vauchez, Cambridge–Paris–Rome 1997, t. 2, s. 1613–1615; Breslavia, [w:] Dizionario enciclopedico del medioevo, direzione di A. Vauchez, editioni italiana a cura di C. Leonardi, Parigi–Roma–Cambridge 1998, t. 1, s. 276; Wrocław, [w:] Encyclopedia of the Middle Ages, Edited by A. Vauchez, Translated by A. Walford, Cambridge 1999.
* Abbot: Christian, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 6–10.
* Benediktines: Male, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000s. 136–143.
* Bishops: Jurisdiction and Role, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 154–155.
* Bruno, St., [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 185–186.
* Clothing: Christian Perspectives, Ed. by W. M. Johnston, s. 309–310.
* Czech Republic, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 350–352.
* Częstochowa, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 352–353.
* Gualbert, John, St., [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 556–557.
* Guigo I, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 560–561.
* Monk-Bishops, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 878–879.
* Officials: Western Christian, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 955–957.
* Origins: Western Christian, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 970–974.
* Patrons: Royals, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 1001–1003.
* Poland, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 1034–1036.
* Radegunde, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 1054–1056.
* Regulations: Christian Perspectives, [w:] Encyclopedia of Monasticism, Ed. by W. M. Johnston, Chicago 2000, s. 1067–1070.
Stan i potrzeby badań:
* (z L. Spychałą, M. L. Wójcikiem, A. Tarnas-Tomczyk, A. ÂŻurkiem) State of Research on a Daily Life of Monks and Canons Regular in East-Central Europe During Middle and Modern Ages, [w:] La vie quotidienne des moines et chanoines réguliers au Moyen Âge et Temps modernes. Actes du Premier Colloque International du L.A.R.H.C.O.R., Wrocław–Książ, 30 novembre–4 décembre 1994, sous la dir. de M. Derwich (Travaux du L.A.R.H.C.O.R., Colloquia 1 = Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 1), Wrocław 1995, s. 51–98.
http://centri.univr.it/RM/biblioteca/SCAFFALE/d.htm#Marek%20Derwich
* Les communautés monastiques en Pologne au Moyen Âge: bilan et perspectives, “Quaestiones Medii Aevi Novae, II (1997), s. 3–44.
http://centri.univr.it/RM/biblioteca/SCAFFALE/d.htm#Marek%20Derwich
* Les recherches sur le temporel et l’économie des communautés religieuses en Polohne au Moyen Âge et aux temps modernes: bilan historiographique et perspectives, [w:] Clero, economia e contabilità in Europa. Tra Medioevo ed età contemporanea, a cura di R. Di Pietra e F. Landi (Studi Storici Carocci 122), Roma, Carozzi, 2007 [2009], s. 297-317
Bibliografie:
* Pologne (et Lithuanie), “Bulletin d’histoire bénédictine”, XII (1995), s. 335*–353*. * Pologne et Lithuanie, “Bulletin d’histoire bénédictine”, XIII (1999), s. 302*–315*. * Pologne, “Bulletin d’histoire bénédictine”, XV (2002), s. 106*–112*. * Pologne, “Bulletin d’histoire bénédictine”, XVI (2003), s. 95*–98*. * Pologne, “Bulletin d’histoire bénédictine”, XVII (2004), s. 87*–91*. * Pologne, “Bulletin d’histoire bénédictine”, XVIII (2005), s. 92*–95*. * Pologne, "Bulletin d'histoire bénédictine", XIX (2006), s. 96*-100*. * Pologne, "Bulletin d'histoire bénédictine", XX ( 2007), s. 88*-89* * Pologne (et Ukraine), "Bulletin d'histoire bénédictine", XXI (2008), s. 83*-85*
Programy badań:* Laboratoire de Recherches sur l’Histoire des Congrégations et Ordres Religieux (LARHCOR), “Bulletin du C.E.R.C.O.R.”, XXIII (1994), s. 3–4. * Le monastère dans la culture médiévale en Pologne, Dąbrowa Niemodlińska, 4–6 novembre 1993, “Revue Mabillon”, n. s., V (1994), s. 295–296. * Centres de recherches: Pologne, “Revue d’histoire ecclésiastique”, XC (1995), s. 695–696.
* Die Forschungsstelle zur Geschichte der Orden und Ordenskongregationen an der Breslauer Universität, “Inter Finitimos. Wissenschaftlicher Informations-Dienst deutsch-polnische beziehungen”, VIII (1995), s. 7–12.
Recenzje (wybór; bez not recenzyjnych w “Quaestiones Medii Aevi Novae”, I–X):
* z Regardez le Rochez d’où l’on vous à taillés. Documents primitifs de la Congrégation Bénédictine du Mont-Olivet, Maylis 1996 – “Mediaevistik”, XI (1998), s. 357–359.
* z I fratri Predicatori nel Duecento, “Quaderni di storia religiosa”, 1996 – “Mediaevistik”, XII (1999), s. 429–430. * z Jacques de Vitry, “Histoire occidentale”. Historia occidentalis (Tableau de l’Occident au XIIIe siècle, Paris 1997 – “Mediaevistik”, XII (1999), s. 373–374.
* z P. Vlèek, P. Sommer, D. Foltýn, Encyklopedie èeských klášterú, Praha 1997 – “Mediaevistik”, XIII (2000), s. 229.
* z Feudalizm w Europie średniowiecznej i nowożytnej, red. H. Manikowska, J. Kochanowicz, “Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, LVIII (1998), “Mediaevistik”, XV (2002), s. 203–204.
* z Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. “Rewolucja” XIII wieku, red. K. Wachowski (Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. Międzynarodowe sympozjum 3), Wrocław 1999 – Mediaevistik”, XV (2002), s. 290–291.
* z M. Starnawska, Między Jerozolimą a Łukowem. Zakony krzyżowe na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 1999 – “Mediaevistik”, XV (2002), s. 304.
* z Engelbert von Admont, Speculum virtutum, hg. v. Karl Ubl (MGH, Staatsschriften des Späteren Mittelalters, Bd. 1, Die Schriften des Alexander von Roes und des Engelbert von Admont, 2), Hannover 2004, ss. VIII-522 – "Revue d'histoire ecclésiastique", CI (2006), s. 907-908
* z Jerzy Kłoczowski, Wspólnoty chrześcijańskie w tworzącej się Europie, Poznań 2003, ss. 551 – "Revue d'histoire ecclésiastique", CI ( 2006), s. 713-715.
Głosy w dyskusji:
* [w:] Moines et moniales face à la mort. Actes du colloque de Lille, 2, 3 et 4 Octobre 1992 (“Historie médiévale et archéologie” VI), Paris 1993, s. 428, 429, 439.
Prace w języku polskim (wybór):
Rozprawy i artykuły:
* Testament Bolesława Krzywoustego w polskiej historiografii średniowiecznej, [w:] Acta Universitatis Wratislaviensis, 499, Historia, XXXIII, Wrocław 1980, s. 113–153, Zusammenfassung (magisterium).
* Janko z Czarnkowa a Kronika Wielkopolska, [w:] Acta Universitatis Wratislaviensis, 800, Historia, L, Wrocław, 1985, s. 127–162.
* Klasztor św. Krzyża na Łysej Górze a rycerstwo sandomierskie, [w:] Genealogia. Studia nad wspólnotami krewniaczymi w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Hertel, J. Wroniszewski, Toruń 1987, s. 149–171. * “Kazania świętokrzyskie” a benedyktyni łysogórscy, [w:] Źródłoznawstwo i studia historyczne, red. K. Bobowski (Acta Universitatis Wratislaviensis 1112, Historia LXXVI), Wrocław, 1989, s. 189–199. * Działalność benedyktynów łysogórskich w XV wieku, “Kwartalnik Historyczny”, XCVII/3–4 (1990), s. 37–57. * Polska legenda o świętym Emeryku, “Przegląd Historyczny”, LXXXI/3–4 (1990), s. 423–446. * Legenda herbu Dębno. Wersja tatarska, “Herald” (1990) 1, s. 28–33.
* Legenda herbu Dębno. Wersja litewska, “Herald” (1991) 1, s. 24–29.
* Ciepła – nieznana prepozytura benedyktyńska, “Nasza Przeszłość”, LXXV (1991), s. 29–64, résumé.
* Pacyfikał koronacyjny krolów polskich, “Kwartalnik Historyczny”, XCVIII/4 (1991), s. 3–20. * Koncepcja ceny sprawiedliwej w doktrynie ekonomicznej św. Tomasza z Akwinu, [w:] Studia średniowieczne, red. W. Korta (Acta Universitatis Wratislaviensis, 1386, Historia, CI), Wrocław 1992, s. 29–47.
* Stanisław z Wojczyc a benedyktyni łysogórscy, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici, Historia, XXVI, Toruń 1992, s. 173–180. * Janko z Czarnkowa na Śląsku, [w:] Kultura średniowiecznego Śląska. Pierwiastki rodzime i obce, red. K. Bobowski (Acta Universitatis Wratislaviensis 1362, Historia XLVIII), Wrocław 1993, s. 93–106.
* Mieszkańcy Królestwa Polskiego na drogach czternastowiecznego Śląska, czyli dole i niedole Janka z Czarnkowa, “Śląski Labirynt Krajoznawczy”, V (1993), s. 39–51.
* Opat łysogórski jako członek polskiej elity politycznej XV wieku. Reguła czy wyjątek? (Ze studiów nad średniowiecznym opatem benedyktyńskim w Polsce), [w:] Genealogia. Polska elita polityczna w wiekach średnich, red. J. Wroniszewski, Toruń, 1993, s. 137–161.
* Fundacja benedyktyńskiej prepozytury w Legnickim Polu, [w:] Bitwa Legnicka. Historia i tradycja, red. W. Korta (Śląskie sympozja historyczne II), Wrocław–Warszawa, 1994, s. 319–329, Zusammenfassung. * Łysiec, Łysa Góra czy Święty Krzyż. O nazwie Łyśca i opactwa łysogórskiego w średniowieczu, [w:] Monastycyzm. Słowiańszczyzna i państwo polskie, red. K. Bobowski (Prace Historyczne Instytutu Historycznego UWr., VIII), Wrocław 1994, s. 113–129.
* Rola opata w koronacjach królów polskich, [w:] “Imagines Potestatis”. Rytuały, symbole i konteksty fabularne władzy zwierzchniej. Polska X–XV w., red. J. Banaszkiewicz (Colloquia Mediaevalia Varsoviensia I), Warszawa 1994, s. 31–58. * Kilka uwag w sprawie Pięciu Braci Męczenników, [w:] Cracovia – Polonia – Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, Kraków 1995, s. 181–188.
* Łysogórski ośrodek pielgrzymkowy w Polsce średniowiecznej i nowożytnej. Zarys problematyki, [w:] Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, red. H. Manikowska, H. Zaremska (Colloquia Mediaevalia Varsoviensia II), Warszawa 1995, s. 277–287. * Rola Tyńca w rozwoju monastycyzmu benedyktyńskiego w Polsce, [w:] Benedyktyni tynieccy w średniowieczu, red. K. ÂŻurowska, Kraków Tyniec 1995, s. 99–120.
* Fundacja lubińska na tle rozwoju monastycyzmu benedyktyńskiego w Polsce (XI–XII wiek), [w:] Opactwo benedyktynów w Lubiniu. Pierwsze wieki istnienia, red. Z. Kurnatowska (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydział Historii i Nauk Społecznych, Prace Komisji Archeologicznej 16), Poznań 1996, s. 12–23. * Wiarygodność przekazów pisemnych na temat kultu pogańskiego na Łyścu. Archeolog a źródła pisane, [w:] Słowiańszczyzna w Europie średniowiecznej, red. Z. Kurnatowska, t. 1, Wrocław 1996, s. 97–104.
* Bostowscy herbu Bielina, [w:] Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej. Prace ofiarowane Profesorowi Januszowi Bieniakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. A. Radzimiński, A. Supruniuk, J. Wroniszewski, Toruń 1997, s. 153–179. * Piastowie Śląscy a benedyktyni (XII–XIII w.), [w:] Krzeszów uświęcony Łaską, red. H. Dziurla, K. Bobowski (Acta Universitatis Wratislaviensis 1782), Wrocław 1997, s. 34–39, Zusammenfassung.
* Szkoły w dobrach i parafiach opactwa łysogórskiego, [w:] Nauczanie w dawnych wiekach. Edukacja w średniowieczu i u progu ery nowożytnej. Polska na tle Europy, red. W. Iwańczak, K. Bracha (Prace Instytutu Historii WSP w Kielcach 3), Kielce 1997, s. 47–66. * Sześciu benedyktynów czeskich w Polsce. Z dziejów jednej legendy, [w:] Bøevnov v èeských dìjinách, red. M. Bláhová, I. Hlaváèek, Praha 1997, s. 49–53.
* Benedyktyni czescy na Śląsku. Z badań nad kontaktami między benedyktynami polskimi i czeskimi w średniowieczu i w czasach nowożytnych, [w:] Facta probant homines. Sborník pøíspévkĂą k Âľivotnímu jubileu prof. dr. Zdeòky Hledíkové, red. I. Hlaváèek, J. Hrdina, Praha 1998, s. 109–133, Zusammenfassung.
* Kobieta w świecie mnichów. Ze studiów nad praktyką klauzury w średniowiecznych zakonach mniszych w Polsce, [w:] Kobieta i rodzina w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych, red. Z. H. Nowak, A. Radzimiński, Toruń 1998, s. 57–68. * Kontakty ośrodka miejskiego i kościelnego w Bodzentynie z opactwem łysogórskim (zarys problemu), [w:] Bodzentyn. Z dziejów miasta w XII–XX wieku, red. K. Bracha (Prace Instytutu Historii WSP w Kielcach 17), Kielce, 1998, s. 53–56.
* Monastycyzm w Polsce średniowiecznej i nowożytnej. Uwagi terminologiczne, [w:] Christianitas et cultura Europae. Księga Jubileuszowa Profesora Jerzego Kłoczowskiego, red. H. Gapski, I, Lublin 1998, s. 255–259. * Osadnictwo regionu świętokrzyskiego w okresie średniowiecza. Uwagi na marginesie badań nad opactwem świętokrzyskim, Bodzentyn. Z dziejów miasta w XII–XX wieku, red. K. Bracha (Prace Instytutu Historii WSP w Kielcach 17), Kielce 1998, s. 39–51.
* Zarys dziejów benedyktynów i benedyktynek na Śląsku, “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LIII/3-4 (1988), s. 435–456. * Znaczenie badań archeologiczno-architektonicznych nad opactwem w Lubiniu dla poznania dziejów monastycyzmu polskiego. Uwagi historyka, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, red. H. Kóèka-Krenz, W. Łosiński, Poznań 1998, s. 579–589, Zusammenfassung.
* Władca – biskup – opat. Ze studiów nad wczesnośredniowiecznymi reformami monastycznymi, [w:] Człowiek i Kościół w dziejach. Księga pamiątkowa dedykowana ks. prof. Kazimierzowi Doli z okazji 65. rocznicy urodzin, red. J. Kopiec, N. Widok (Opolska Biblioteka Teologiczna 34), Opole 1999, s. 181–192.
* Kościół na Śląsku około roku 1000, [w:] Śląsk około roku 1000, red. M. Młynarska-Kaletynowa, E. Małachowicz, Wrocław 2000, s. 137–138. * Obserwancje zakonne w stuleciach VII–IX. Uwagi nad kształtowaniem się monastycyzmu średniowiecznego, [w:] Aetas media, aetas moderna. Studia ofiarowane profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa 2000, s. 247–256.
* Opactwo świętokrzyskie w epoce przedrozbiorowej, [w:] Klasztor na Świętym Krzyżu w polskiej kulturze narodowej, red. D. Olszewski, R. Gryz, Kielce 2000, s. 49–70. * Polska w czternastowiecznych rachunkach zakonu cysterskiego, [w:] Cystersi w społeczeństwie Europy środkowej, red. A. Wyrwa, J. Dobosz, Poznań 2000, s. 156–169.
* Studia nad początkami monastycyzmu na ziemiach polskich. Pierwsze opactwa i ich funkcje, Kwartalnik Historyczny, CVII/2 (2000), s. 77–105, Sum. * Z badań nad miejscem monastycyzmu w społeczeństwie. Szkoła – wykształcenie – “klimat intelektualny”, [w:] Nihil superfluum esse. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, red. J. Strzelczyk, J. Dobosz, Poznań 2000, s. 25–34.
* Erem św. Katarzyny pod Łysicą i benedyktyni świętokrzyscy, [w:] Ludzie, Kościół, wierzenia: studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej (Średniowiecze – wczesna epoka nowożytna), red. W. Iwańczak, S. K. Kuczyński, Warszawa 2001, s. 135–144. * “Grupa katedralna”, “prezbiterium” czy consilium biskupa. Ze studiów nad funkcjonowaniem wczesnośredniowiecznego biskupstwa, [w:] Droga Historii. Studia ofiarowane profesorowi Józefowi Szymańskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. P. Dymmel, K. Skupieński, B. Trelińska, Lublin 2001, s. 417–445.
* Kanonicy świeccy, Bolesław Chrobry i Magdeburg. Ze studiów nad “zapomnianą” instytucją kościelną, [w:] Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi A. Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. M. Goliński, S. Rosik (Acta Universitatis Wratislaviensis 2298, Historia CXLIII), Wrocław 2001, s. 231–241. * Kościół polski na przełomie XIV i XV wieku, [w:] Polska około roku 1400. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. W. Fałkowski, Warszawa 2001, s. 41–81.
* Kruszwica – Włocławek – Szpetal. Epizod “kujawski” w dziejach opactwa benedyktynów w Mogilnie, Nasza Przeszłość, XCVI (2001), s. 263–282. * Mogilno i Gniezno. Z dziejów Kościoła w Polsce w drugiej połowie XI w, [w:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne, red. D. Zydorek, Poznań 2001, s. 39–47.
* Stosunki benedyktynów polskich z Zachodem, [w:] Opactwo Sankt Gallen a Polska. Materiały międzynarodowej konferencji zorganizowanej 19 listopada 1999, red. J. Wyrozumski, W. Vogler (Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Nauka 10), Kraków 2001, s. 33–56. * Świeccy i zakonnicy a wybór biskupa. Ze studiów nad funkcjonowaniem wczesnośredniowiecznego biskupstwa, [w:] Memoriae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci Prof. Wacława Korty (1919–1999), red. M. Derwich, W. Mrozowicz, R. ÂŻerelik, Wrocław 2001, s. 67–78.
* Śląsk w życiu i twórczości Janka z Czarnkowa, [w:] Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Sprawozdania za lata 1990–1998, Wydziały II do VII, Poznań 2001, s. 39–41. * Kościół monarszy, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 198–201.
* Mnisi w polskim mieście średniowiecznym, [w:] Ecclesia et civitas. Kościół i życie religijne w mieście średniowiecznym, red. H. Manikowska, H. Zaremska (Colloquia Mediaevalia Varsoviensia III), Warszawa 2002, s. 143–160.
* Mogilno i Płock. Z dziejów budowy organizacji Kościoła, [w:] Civitas et villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, Wrocław–Praha 2002, s. 463–466. * (z Z. Kurnatowską) Organizacja państwa, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 190–195.
* (z J. Sokolskim, P. Krasnym) Kultura manieryzmu i wczesnego baroku, [w:] Rzeczpospolita szlachecka. 1586–1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 92–97. * (z J. Sokolskim, P. Krasnym) Renesans w Polsce, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 136–141.
* (z A. Dudkiem), Blaski i cienie demokracji, [w:] Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2004, s. 198–203. * Dzieje relikwii świętokrzyskiej, “Teraz. Świętokrzyski Miesięcznik Kulturalny”, 2004, nr 1, s. 12–13.
* Od Gigantów po Aleksandra Macedońskiego. Obraz historii w relacjach o początkach Łysej Góry i klasztoru łysogórskiego (XIV–XVIII w.), [w:] Staropolski ogląd świata. Materiały z konferencji Wrocław 23–24 października 2004 r., red. B. Rok, F. Wolański (Prace Historyczne Instytutu Historycznego UWr. XXXVI), Wrocław 2004, s. 57–63.
* Świętokrzyskie opactwo i jego relikwia, [w:] Kalendarz świętokrzyski 2005, red. J. Daniel, Kielce 2004, s. 118–127.
* Ślązacy na Łysej Górze. Z dziejów funkcjonowania świętokrzyskiego ośrodka pielgrzymkowego, [w:] Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku, red. J. Luboś-Kozieł, Wrocław 2005, s. 499–509. * Bł. Czesław - życie i kult, [w:] Błogosławiony Czesław. Patron Wrocławia, t. 1, Średniowiecze i czasy nowożytne, red. M. Derwich (Opera ad historiam monasticam spectantia, Series I: Colloquia 6), Wrocław-Warszawa 2006, s. 15-26 * Łysogórski mit miejsca fundacji. Mnisi i przeszłość, "Roczniki Historyczne", LXXII (2006), s. 53-66.
* Rola transferów kulturowych w procesie tworzenia się nowoczesnej Europy, [w:] Wśród „swoich” i „obcych”. Rola edukacji w społeczeństwach wielokulturowych Europy Środkowej (XVIII–XX wiek), red. S. Walasek, Kraków 2006, s. 19–24. * Czy Dobrawa była fundatorką pierwszego opactwa polskiego? Ze studiów nad początkami Kościoła na ziemiach polskich, [w:] Inter laurum et olivam, ed. J. Šouša, I. Ebelová (Acta Universitatis Carolinae, Philosophica et Historica 1-2/2002, Z pomocných vìd historických XVI), Praha 2007, s. 637-643. * Legendarne i rzeczywiste dzieje zamku łysogórskiego, [w:] Z dziejów opactwa świętokrzyskiego. Materiały z konferencji naukowej, Kielce, 1 czerwca 2006 r., red. M. Derwich, K. Bracha (Łysogórskie opactwo benedyktynów. Źródła - monografie - materiały - studia 2), Kielce, DŚT, 2007, s. 9-18. * Opactwo na Łysej Górze, "Mówią Wieki", 2007, nr 12 (576), s. 22-26 * Uwagi nad genezą i miejscem edukacji obywatelskiej w polskim szkolnictwie średniowiecznym, [w:] Historyczne konteksty edukacji obywatelskiej w społeczeństwach wielokulturowych, red. A. Szerląg, Kraków 2007, s. 9-13. * Dwunastu czy trzynastu mnichów-apostołów? Z badań nad liczebnością wczesnośredniowiecznych wypraw misyjnych, [w:] Galicja - Polska - Europa. Pamięci Zbigniewa Frasa, red. S. Ciesielski, K. Ruchniewicz, Toruń 2008, s. 13-18 * Zakonnicy a rozwój religijności na ziemiach polskich, [w:] Animarum cultura. Studia nad kulturą relgijną na ziemiach polskich w średniowieczu, t. 1, Struktury kościelno-publiczne, red. H. Manikowska, W. Brojer (Colloquia Mediaevalia Varsoviensia IV), Warszawa 2008, s. 329-351. * Janko z Czarnkowa (ok. 1320-1386 wobec Śląska i Czech, [w:] Slezko. Zemì koruny èeské. Histore a kultura 1300-1740, ed. H. Dáòová, J. Klípa, L. Stolárová, Praha 2008 [2009], s. 539-545
Biogramy oraz hasła słownikowe i encyklopedyczne:
* Sierakowski Stanisław z Bogusławic h. Ogończyk (zm. 1662), opat komendatoryjny świętokrzyski, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 23, Warszawa-Kraków 1996, s. 302–303.
* Benedyktyni, [w:] Encyklopedia Wrocławia, red. J. Harasimowicz, Wrocław, 2000, s. 65.
* Joannici, [w:] Encyklopedia Wrocławia, red. J. Harasimowicz, Wrocław, 2000, s. 311.
* Zakony, [w:] Encyklopedia Wrocławia, red. J. Harasimowicz, Wrocław, 2000, s. 943.
* Biskup kołobrzeski Reinbern, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 201.
* Chrzest Mieszka I w "propagandzie" XII w., [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 155.
* Dendrochronologia, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 14.
* Królewska sprawiedliwość, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 194.
* Pierwsi polscy zakonnicy, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 200.
* Poselstwo do papieża?, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 205.
* Skarby ówczesnych kościołów, U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 208.
* Spektakularna obrona Niemczy, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 179.
* Ślężańskie sanktuarium, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 92–93.
* Wędrowny dwór władcy, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek, (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 195. * Bernardyni, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 66–67. * (z Z. Świechowskim,) Cystersi, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 84–85.
* Fundacja klasztoru, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 28.
* Nieudana misja, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 41.
* (z D. Adamską-Heś, A. Heiem, A. ÂŻurkiem) Tyniec, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 46–47.
* Uciechy złotego wieku, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa-Wrocław 2003, s. 138.
Wstępy: zarysy syntetyczne dziejów Polski
* Wstęp, [w:] Z. Kurnatowska, G. Labuda, J. Strzelczyk, Monarchia pierwszych Piastów, red. M. Derwich (Polska, jej historia i kultura 3), Warszawa 1994, s. 5.
* Wprowadzenie, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 7.
* Wstęp: Najstarsze ludy i kultury, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 8.
* Wstęp: Nie tylko Słowianie, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 76.
* Wstęp: Pierwsze państwo piastowskie, [w:] U źródeł Polski. Do roku 1038, red. M. Derwich, A. ÂŻurek (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2002, s. 144.
* Wprowadzenie, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 7.
* Wstęp: Druga monarchia piastowska, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 8.
* Wstęp: Odnowiona monarchia, [w:] Monarchia Piastów1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 144.
* Wstęp: Rozbicie dzielnicowe, [w:] Monarchia Piastów1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 76.
* Wprowadzenie, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 7.
* Wstęp: Jesień średniowiecza, [w:] Monarchia Jagiellonów1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 8.
* Wstęp: Rzeczpospolita Obojga Narodów, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 144.
* Wstęp: Wiek złoty, [w:] Monarchia Jagiellonów1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 76.
* Wprowadzenie, [w:] Rzeczpospolita Szlachecka. 1586–1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 7.
* Wstęp: Wiek srebrny, [w:] Rzeczpospolita Szlachecka. 1586–1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 8.
* Wstęp: Czas wojen, [w:] Rzeczpospolita Szlachecka. . 1586–1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 76.
* Wstep: O naprawę Rzeczpospolitej, [w:] Rzeczpospolita Szlachecka. 1586–1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 144.
* Wprowadzenie, [w:] Pod zaborami. 1795–1914, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 7
* Wstęp: W cieniu Napoleona, [w:] Pod zaborami. 1795–1914, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 8
* Wstęp: W dobie romantyzmu politycznego, [w:] Pod zaborami. . 1795–1914, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 76
* Wstep: O wojnę powszechna, [w:] Pod zaborami. 1795–1914, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 144
* Wprowadzenie, [w:] Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2004, s. 7
* Wstęp: Druga Rzeczpospolita, [w:] Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2004, s. 8
* Wstęp: Od totalitaryzmu do demokracji, [w:] Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2004, s. 144
* Wstęp: W cieniu wojny, [w:] Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2004, s. 76
Postulaty i programy badań:
* Średniowieczny Lubiąż odkrywa swoje tajemnice, “Śląski Labirynt Krajoznawczy”, II (1990), s. 19–29. * Monastycyzm w kulturze Polski średniowiecznej. Uwagi problemowe, [w:] Klasztor w kulturze średniowiecznej Polski, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz (Sympozja 9), Opole 1995, s. 17–28, résumé.
* Pracownia Badań nad dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych na Uniwersytecie Wrocławskim, “Inter Finitimos. Informator Naukowy do Badań nad Stosunkami Polsko-Niemieckimi”, VIII (1995), s. 7–11. * Monastycyzm w dawnych społeczeństwach europejskich. Zarys problematyki, [w:] Klasztor w społeczeństwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 2), Opole–Wrocław 1996, s. 43–53, résumé.
* Stan i potrzeba badań nad wspólnotami monastycznymi w Polsce średniowiecznej, “Nasza Przeszłość”, LXXXIX (1998), s. 5–65, Summary. * Wśród źródeł monastycznych. Uwagi na marginesie książki J.-L. Lemaître’a, Le Limousin monastique. Autour de quelques textes, Ussel 1992, “Nasza Przeszłość”, LXXXVIII (1997), s. 419–424.
* Rola polityczna fundacji klasztornej, “Nasza Przeszłość”, XCI (1999), s. 363–384.
* Stan i perspektywy badań nad monastycyzmem, “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LIV/2 (1999), s. 173–183. * Badania archeologiczno-architektoniczne w Polsce: uwagi historyka, [w:] Materiały z V sesji naukowej Uniwersyteckiego Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności, red. J. Olczak (Archaeologia Historica Polona X), Toruń 2000, s. 9–18.
* Klasztor a miasto w średniowieczu w historiografii europejskiej. Próba bilansu, [w:] Klasztor w mieście średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 3), Wrocław–Opole 2000, s. 22–50, résumé. * O nowe spojrzenie na kopiarze. Uwagi na marginesie nowszych badań, “Studia Źródłoznawcze”, XXXVII (2000), s. 165–167.
* (z A. Radzimińskim), Wprowadzenie (Ludzie Kościoła), [w:] Kolory i struktury średniowiecza, red. W. Fałkowski, Warszawa 2004, s. 107–108
* Klasztor w państwie – zarys problemantyki badawczej, [w:] Klasztor w państwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz (Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series I, Colloquia 5), Wrocław–Opole–Warszawa 2005, s. 19–28. Przeglądy i podsumowania badań:
* Mediewistyka francuska w latach 1969–1989, “Kwartalnik Historyczny”, XCIX/3 (1992), s. 97–102. * Cystersi na Śląsku. Początki, katalog opactw, [w:] Cysterskim szlakiem przez województwo legnickie. Materiały z konferencji, red. A. Niedzielenko, Legnica 1995, s. 5–17.
* Konferencja “Mnisi a miasto”, Lille, 31 marca – 1 kwietnia 1995 r., “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, LXIV/1 (1996), s. 78–89
* Badania nad śmiercią – Europa Zachodnia, [w:] Śmierć w dawnej Europie. Zbiór studiów = La mort en Europe médiévale et moderne. Études, sous la dir. de M. Derwich (Acta Universitatis Wratislaviensis 1863, Historia CXXIX, Opera ad historiam monasticam spectantia edita apud LARHCOR, Series II, Collectanea 1), Wrocław 1997, s. 11–19, résumé. * Wprowadzenie do hagiografii (Dom J. Dubois, J.-L. Lemaître, Sources et méthodes de l’hagiographie médiévale, Paris 1993), “Nasza Przeszłość”, LXXXVII (1997), s. 381–386.
* Nowy francuski półrocznik historyczny (“Sieclès”. Cahiers du Centre d’Histoire des Entreprises et des Communautés, Université Blaise-Pascal/Clermont-Ferrand II, nr 1–4), “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LIII/1 (1998), s. 193–198. * Nowy rocznik poświęcony dziejom zakonów w Czechach i na Morawach (“Bibliotheca Strahoviensis”, I (1995); II (1996), Klášter PremonstrátĂą na Štrahové), “Nasza Przeszłość”, LXXXIX (1998), s. 519–524.
* Średniowieczni oliwetanie, “Nasza Przeszłość”, XC (1998), s. 485–491. * (z P. Wiszewskim), Z dziejów nowożytnej misji benedyktyńskiej, “Nasza Przeszłość”, XC (1998), s. 473–479.
* “Zapomniani wiktoryni”. Uwagi na marginesie nowszych badań, “Nasza Przeszłość”, LXXXIX (1998), s. 483–490. * “Helvetia Sacra” (1964–1999) i jej wkład w poznanie dziejów Kościoła katolickiego, “Roczniki Historyczne”, LXV (1999), s. 155–160.
* Nowsze publikacje słownikowe, katalogowe i encyklopedyczne na temat życia zakonnego w Czechach i w Polsce, “Nasza Przeszłość”, XCI (1999), s. 395–400. * Benedykt z Aniane i jego dzieła. Uwagi na marginesie nowej edycji “Concordia regularum”, “Studia Źródłoznawcze”, XXXIX (2000), s. 167–169.
* Nowsze badania nad monastycyzmem na Słowacji, “Nasza Przeszłość”, XCIII (2000), s. 435–444.
* Nowy tom "Bibliotheca Strahoviensis, “Nasza Przeszłość”, XCIII (2000), s. 463–464. * Jeszcze o Guilbercie z Nogent i jego dziełach na marginesie prac R.B.C. Huygensa i M.C. Granad, “Studia Źródłoznawcze”, XXXIX (2001), s. 170–171.
* Zakonnik biskupem. Zarys problemu, [w:] Cursus mille annorum. Prece ofiarowane Profesorowi Eugeniuszowi Wiśniowskiemu (“Roczniki Humanistyczne”, XLVIII/2 (2000), zeszyt specjalny), Lublin 2000, s. 93–97, Zsfg.
* Opat: geneza, rola i funkcje. Zarys problemu, [w:] Kolory i struktury średniowiecza, red. W. Fałkowski, Warszawa 2004, s. 125–132. * Urzędnicy klasztorni: wprowadzenie do tematu, [w:] Między Lwowem a Wrocławiem. Księga jubileuszowa Profesora Krystyna Matwijowskiego, red. B. Rok, J. Maroń, Toruń 2006, s. 81-86. * ÂŻycie zakonne na ziemiach polskich. Zarys dziejów, [w:] Ingenio et humilitate. Studia z dziejów zakonu cystersów i Kościoła na ziemiach polskich dedykowane Ojcu Opatowi dr. Eustachenu Gerardowi Kocikowi OCist, red. A.j M. Wyrwa, Poznań-Katowice-Wąchock 2007, s. 489-497.
* Początki monastycyzmu zachodniego, [w:] Śląsk, Polska, Niemcy na przestrzeni wieków. Studia historyczne ofiarowane Profesorowi Mieczysławowi Paterowi w osiemdziesiątą rocznicę urodzin, red. T. Kulak, Toruń 2008, s. 117-129.
* Habit - zarys problematyki, [w:] Scriptura, diploma, sigillum, Zielona Góra 2009, s. 45-49.
Bibliografie i wykazy:
* Bibliografia, [w:] W. Korta, Historia Śląska do 1763 roku, do druku przygotował, wstępem i bibliografią opatrzył M. Derwich, Warszawa,2003, s. 404–419
* (z W. Mrozowiczem) Bibliografia, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 250–252.
* (z W. Mrozowiczem) Bibliografia, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 244–246.
* (z J. Tyszkiewiczem) Bibliografia, [w:] Rzeczpospolita Szlachecka. 1586–1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa-Wrocław 2003, s. 248–250.
* (z J. Tyszkiewiczem, T. Przerwą) Bibliografia, [w:] Polska XX wieku. 1914–2003, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2004, s. 232–234
* (z W. Mrozowiczem) Tablice genealogiczne, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 224–244.
* (z W. Mrozowiczem) Tablice genealogiczne, [w:]. Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 224–239.
* (z J. Tyszkiewiczem, D. Misiejukiem) Tablice genealogiczne, [w:] Rzeczpospolita Szlachecka. 1586-1795, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu),, Warszawa–Wrocław 2003, s. 224–243.
* (z W. Mrozowiczem) Wykazy osób, [w:] Monarchia Piastów. 1038–1399, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu), Warszawa–Wrocław 2003, s. 245–249.
* (z W. Mrozowiczem) Wykazy osób, [w:] Monarchia Jagiellonów. 1399–1586, red. M. Derwich (Polska. Dzieje cywilizacji i narodu),, Warszawa–Wrocław 2003, s. 240–243.
Polemiki i recenzje polemiczne:* Jeszcze o klasztorze łysogórskim w czasach Jagiełły (Na marginesie pracy T. M. Trajdosa, Benedyktyni na Łyścu za panowania Władysława Jagiełły (1386–1434), “Roczniki Historyczne”, LXVIII (1982), s. 1–46)], “Roczniki Historyczne”, L (1984), s. 165–180.
* O zjawiskach przyrodniczych i ich recepcji w średniowiecznym dziejopisarstwie polskim (Uwagi na marginesie książki M. H. Malewicz, Zjawiska przyrodnicze w relacjach dziejopisów polskiego średniowiecza, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1980), “Kwartalnik Historyczny”, XCI/4 (1984), s. 975–986.
* O społeczeństwie Polski średniowiecznej (Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, red. S. K. Kuczyński, t. 3, Warszawa, 1985, ss. 428), “Kwartalnik Historyczny”, XCV/2, 1988, s. 203–212.
* Tyniecka zgoda i wyszogrodzka wróżda. O dwóch konfliktach wewnętrznych w Polsce średniowiecznej XII i XIII wieku (Uwagi na marginesie prac: J. Bieniak, Polska elita polityczna XII w. (Cz. II. Wróżda i zgoda), K. Jasiński, Wojna domowa na Pomorzu Gdańskim w latach 1269/70-1272 (ze szczególnym uwzględnieniem roli rycerstwa i możnowładztwa)), Kwartalnik Historyczny, XCV/2 (1988), s. 3–24. * Benedyktynki na Śląsku. Na marginesie książki Siostry Małgorzaty Borkowskiej OSB, “Słownik mniszek benedyktyńskich w Polsce”, wydanej w Tyńcu w 1989 roku, “Śląski Labirynt Krajoznawczy”, II (1990), s. 127–130.
* Czy znamy kielich koronacyjny polskich królów średniowiecznych? (Na marginesie pracy T. Dobrzanieckiego, Królewski kielich koronacyjny z Trzemeszna, [w:] Kultura polska średniowieczna i staropolska, Warszawa 1991, s. 241–250)), “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, XL (1992), s. 557–561. * Uwagi i uzupełnienia do « Słownika historyczno-geograficznego województwa lubelskiego w średniowieczu, [w:] Studia średniowieczne, red. W. Korta (Acta Universitatis Wratislaviensis, 1386, Historia, CI), Wrocław 1992, s. 49–83.
* Relacje między monarchią i możnymi a Kościołem czy: kto, kiedy i gdzie fundował najstarsze instytucje kościelne w Polsce? (Na marginesie monografii Józefa Dobosza, Monarchia i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku, Poznań 2002), “Roczniki Historyczne”, LXVIII (2002), s. 195–205. * O narodowych mitach i stereotypach. Glossa do wykładu prof. Daniela Beauvois, „Przegląd Uniwersytecki. Pismo informacyjne Uniwersytetu Wrocławskiego”, 12, 2006, nr 3 (120), s. 20–21
Recenzje (bez not recenzyjnych w “Studiach Źródłoznawczych”):
* z M. Dembińska, “Day ut ia pobrusa a ti poziwai”, “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, XXV/4 (1977), s. 499–506 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, XXXIII (1978), s. 403–405.
* z J. Rosen-Przeworska, Spadek po Celtach, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1979 – “Archeologia Polski”, XXVI/2 (1981), s. 457–462.
* z U. Zgorzelska, Szlachta górnośląska od XIV do XVI w., [w:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, red. S. K. Kuczyński, t. 3, Warszawa 1985, s. 279–303 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, XLIV/2 (1989), s. 297–300.
* z “Śląski Labirynt Krajoznawczy”, I (1989) – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, XLV (1990), s. 429–434).
* z J. C. Olin, Catolic Reform from Cardinal Ximenes to the Council of Trent 1495–1565: an Essay with illustrative Documents and a brief Study of St. Ignatius Loyola, New York 1990 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, XLIX (1994), s. 150–151.
* z P. Racinet, Les maisons de l’ordre de Cluny au Moyen Âge. Évolution et permanence d’un ancien ordre bénédictin au nord de Paris, Bruxelles 1990 – “Kwartalnik Historyczny”, CI/1 (1994), s. 177–179.
* z M. Ruf, Professbuch des Benedictinerstiftes Rott am Inn (Studien und Mitteilungen zur Geschichte des Benedictiner-Ordens und seiner zweige, Ergänzugsband 32), St. Ottlingen 1991 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, XLIX/1 (1994), s. 148–150.
* z J. Dubois, Les Ordres monastiques (Collection Que sais-je? 2241), Paris 1991, wyd. 3 – “Nasza Przeszłość”, LXXXIV (1995), s. 321–325.
* z Kilian, Mönch aus Irland – aller Franken Patron 689–1989. Katalog der Sonder-Ausstellung zur 1300-Jahr-Feier des Kiliansmartyriums. 1. Juli 1989 – 1. october 1989, Festung marienberg Würzburg, Würzburg 1989; Kilian, Mönch aus Irland – aller Franken Patron. Aufsätze, hg. v. J. Erlichsen unter Mitarbeit v. E. Brockhoff, München 1989; St. Kilian. 1300 Jahre Martyrium der Frankenapostel, hg. v. K. Wittstadt in Verbindung mit R. Weigand, E. Sonder von Güldenstubbe und W.Weiss, “Würzburger Diöcesan Geschichtsblatter”, LI (1989) – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, L/1 (1995), s. 121–123.
* z G. Penco, Medioevo monastico (Studia Anselmiana 96), Roma 1988 – “Nasza Przeszłość”, LXXXIV (1995), s. 317–320.
* z Riforma pretridentina della diocesi di Verona. Visite pastorali del vescovo G. M. Giberti (1525–1542), a cura di A. Fasani (Fonti e studi di storia veneta 13), t. I–III, Vicenza 1989 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, L/1 (1995), s. 126–127.
* z J.-L. Lemaître, Bonnaigue, une abbaye cistercienne au pays d’Ussel (Mémoires et documents sur le Bas-Limousin), Ussel 1993 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LII/3–4 (1997), s. 408–409.
* z Relationes missionariorum de Hungaria et Transilvania (1627–1707), edidit I. G. Tóth (Bibliotheca Academiae Hungariae in Roma, Fontes 1), Budapest–Roma 1994 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LII/3–4 (1997), s. 409–410.
* z Die Antoniter, die Chorherren vom Heiligen Grab in Jerusalem und die Hospitaler vom Heiligen Geist in der Schweiz, hg. v. E. Gilomen-Schenkel (Helvetia Sacra IV/4), Basel und Frankfurt am Mann 1996 – “Kwartalnik Historyczny”, LV/2 (1998), s. 132–136.
* z La mort des grands (Ve–XIIe siècles), “Médiévales. Langue, textes, histoire”, XXXI (1996), s. 7–108 – “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LIII/4 (1998), s. 564–566.
* z M. Schoebel, Archiv und Besitz der Abrei St. Viktor in Paris (Pariser Historische Studien 31), Bonn 1991– “Śląski Kwartalnik Historyczny ‘Sobótka’”, LIII/2 (1998), s. 236–238.
* z Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, red. K. Rymut, Kraków, t. 1, A–B, Kraków 1996, t. 2, C–D, Kraków 1997 – “Studia Źródłoznawcze”, LXIX (2001), s. 191–193. * z Cronica monasterii canonicorum regularium (S. Augustini) in Glacz = Kronika klasztoru kanoników regularnych (Św. Augustyna) w Kłodzku, edidit = wydał W. Mrozowicz, Wratislaviae = Wrocław 2003 – “Studia Źródłoznawcze”, XLII (2004), s. 167–168.
* z Ryszard Grzesik, Polska Piastów i Węgry Arpadów we wzajemnej opinii (do 1320 roku), Warszawa, Slawistyczny Ośrodek Wyd., 2003, ss. 239 – "Studia Źródłoznawcze", XLIV (2006), s. 188-189. * z Kronika poznańskich pisarzy miejskich, oprac. J. Wiesiołowski, ze wstępem A. Warschauera (Kroniki staropolskie), Poznań 2004, ss. 135 - "Studia Źródłoznawcze", 44, 2006, s. 202-204. Głosy w dyskusji:
* [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 90–91, 234–235.
* [w:] Pytania o średniowiecze. Potrzeby i perspektywy polskiej mediewistyki, red. W. Fałkowski, Warszawa 2001, s. 264–267.
|